Με βυζαντινή μεγαλοπρέπεια εορτάστηκε την Τρίτη στην έδρα της Πρωτόθρονης Εκκλησίας της Ορθοδοξίας, στην Κωνσταντινούπολη, η εορτή του ιδρυτή της, Αποστόλου Ανδρέα του Πρωτοκλήτου. Το πρωί τελέστηκε Πατριαρχική Θεία Λειτουργία στον Πάνσεπτο Πατριαρχικό Ναό του Αγίου Γεωργίου με την συμμετοχή Συνοδικών Ιεραρχών και Μητροπολιτών από το εξωτερικό. Τον πανηγυρικό κήρυξε ο Μητροπολίτης Ισπανίας Πολύκαρπος. Όπως κάθε χρόνο παρέστη πολυμελής αντιπροσωπεία της Εκκλησίας της Ρώμης με επικεφαλής της τον Καρδινάλιο Κουρτ Κοχ, Πρόεδρο του Ποντιφικού Συμβουλίου για την προώθηση της ενότητας των Χριστιανών ο οποίος ανέγνωσε μήνυμα του Πάπα Βενέδικτου 16ου.

Επίσης παρέστησαν Ιεράρχες απ’ όλο τον κόσμο, εκπρόσωποι χριστιανικών δογμάτων, διπλωμάτες, Άρχοντες του Οικουμενικού Θρόνου και εκατοντάδες πιστοί από την Πόλη, την Ελλάδα, ευρωπαϊκές χώρες και την Αμερική.

«Εν τω πλαισίω των αδελφικών τούτων σχέσεων ήρξατο και διεξάγεται επί τριάκοντα ήδη έτη ο επίσημος θεολογικός διάλογος μεταξύ των Εκκλησιών ημών. Και τούτο, διότι η ενότης εν τη αγάπη εις ουδέν ωφελεί, εάν δεν είναι συγχρόνως και ενότης εν τη πίστει και τη αληθεία. Ούτως, «αληθεύοντες εν αγάπη», κατά την προτροπήν του Αποστόλου (Εφ. 4, 15), διεξάγομεν τον θεολογικόν τούτον διάλογον κατόπιν ομοφώνου αποφάσεως και πασών των Αυτοκεφάλων Ορθοδόξων Εκκλησιών προς εξέτασιν εν αγάπη και ειλικρινεία των τε ενούντων και των εισέτι διαιρούντων ημάς θεολογικών ζητημάτων, «μέχρι καταντήσωμεν οι πάντες εις την ενότητα της πίστεως», κατά την προτροπήν του ιδίου Αποστόλου (Εφ. 4, 13)» σημείωσε ο Οικουμενικός Πατριάρχης απευθυνόμενος στον Καρδινάλιο Κοχ και την αντιπροσωπείας της Εκκλησίας της Ρώμης.

«Την πορείαν του θεολογικού τούτου διαλόγου παρακολουθούντες μετ’  ηὐξημένου ενδιαφέροντος και ημείς εκ του Οικουμενικού Πατριαρχείου προσευχόμεθα δια την ευόδωσιν αυτού, ιδία κατά την παρούσαν φάσιν, κατά την οποίαν συζητούνται ακανθώδη θέματα, γενόμενα κατά το παρελθόν αιτίαι οξειών αντιπαραθέσεων μεταξύ των ημετέρων Εκκλησιών. Η πρόσφατος εν Βιέννη συνάντησις της ολομελείας της Επιτροπής του διαλόγου, υπό την συμπροεδρίαν της υμετέρας Σεβασμιότητος και του Ιερωτάτου αδελφού και συνεργού ημών Μητροπολίτου Περγάμου κυρίου Ιωάννου, κατέδειξε τας υφισταμένας δυσκολίας, αλλά και την πρόθεσιν και αποφασιστικότητα πάντων των μελών της Επιτροπής, όπως υπερβούν αυτάς και εν αγάπη, αλλά και πιστότητι προς την παραδοθείσαν ημίν εκ της πρώτης χιλιετίας πίστιν και ζωήν της Εκκλησίας, και χωρήσωμεν εις την επίλυσιν των υφισταμένων διαφορών» πρόσθεσε.

Στο μήνυμα του ο Πάπας Βενέδικτος αναφέρθηκε στην ανάγκη όπως στο σημερινό κόσμο διατρανωθεί εκ νέου η βεβαιότητα της αληθείας του Ευαγγελίου και να συνεχιστούν οι προσπάθειες, μέσω του διεξαγόμενου διαλόγου, που θα οδηγήσουν στην ενότητα του Χριστιανισμού.

«Θα πρέπει να συνεχίσουμε την πρόοδο στην κατεύθυνση της πλήρους ενότητας, που φανερώνει ότι έχουμε ήδη ενώσει τις προσπάθειες μας για μια κοινή μαρτυρία του Ευαγγελίου ενώπιον των σημερινών ανθρώπων» αναφέρει μεταξύ άλλων, στο μήνυμά του, ο Πάπας.

Από την πλευρά του ο Καρδινάλιος Κοχ, ο οποίος παρέστη για πρώτη φορά με τη νέα ιδιότητα του στην Θρονική εορτή του Οικουμενικού Πατριαρχείου, διαβεβαίωσε τον Οικουμενικό Πατριάρχη ότι θα συνεχίσει στον σκοπό της προαγωγής εξαιρετικών σχέσεων ανάμεσα στην Εκκλησία της Ρώμης και την Εκκλησία της Κωνσταντινούπολης και εξέφρασε την ελπίδα να συμβάλει στην εμβάθυνση του διαλόγου της Αγάπης και του διαλόγου της Αληθείας, έτσι ώστε να μπορέσει ο Χριστιανισμός να αναπνέει και με τους δύο «πνεύμονες», της Ανατολής και της Δύσης. 

Να σημειωθεί ότι την χθεσινή Πατριαρχική Θεία Λειτουργία καθώς και τις εορταστικές εκδηλώσεις κάλυψαν δημοσιογραφικά σχεδόν όλα τα τουρκικά τηλεοπτικά δίκτυα ενώ εξερχόμενος από το Ναό ο Οικουμενικός Πατριάρχης, σε δηλώσεις του, αναφέρθηκε στην επανεγγραφή του Ορφανοτροφείου της Πριγκήπου στην κυριότητα του Οικουμενικού Πατριαρχείου. Όπως είπε η σύμπτωση της επίδοσης του τίτλου ιδιοκτησίας του ιστορικού ακινήτου στο Πατριαρχείου με την θρονική εορτή αποτελεί ένα δώρο του Αγίου Ανδρέα προς την Μητέρα Εκκλησία.

Ακολουθεί η προσφώνηση του Οικουμενικού Πατριάρχη προς την αντιπροσωπεία της Εκκλησίας της Ρώμης

Σεβασμιώτατε Καρδινάλιε κύριε Kurt Koch, μετά της τιμίας υμών συνοδείας, οι εκπροσωπούντες την Αυτού Αγιότητα τον Επίσκοπον της πρεσβυτέρας Ρώμης και αγαπητόν ημίν εν Κυρίω αδελφόν Πάπαν κύριον Βενέδικτον και την ης ούτος προΐσταται Εκκλησίαν,

Μετά πολλής χαράς χαιρετίζομεν την παρουσίαν υμών κατά την Θρονικήν Εορτήν της καθ  ἡμᾶς Αγιωτάτης Εκκλησίας Κωνσταντινουπόλεως, και εν ευγνωμοσύνη ευχαριστούμεν τον αποστείλαντα υμάς αδελφόν εν Κυρίω Πάπαν Βενέδικτον ΙϚ’ δια την ευγενή αδελφικήν χειρονομίαν αυτού όπως συμμετάσχη δι  ὑμῶν εις την εόρτιον πανήγυριν της ιεράς μνήμης του ιδρυτού της εν Βυζαντίω Εκκλησίας Αποστόλου Ανδρέου του Πρωτοκλήτου. Από πολλών ήδη ετών έχει καθιερωθή όπως ανταλλάσσωνται επισκέψεις επισήμων αντιπροσωπειών κατά τας θρονικάς εορτάς εκατέρας των Εκκλησιών ημών εις ένδειξιν των μεταξύ αυτών αδελφικών δεσμών αγάπης και τιμής, χαίρομεν δε διότι και εφέτος τηρείται η ωραία αύτη παράδοσις.

Ιδιαιτέρως χαιρετίζομεν την δια πρώτην φοράν παρουσίαν εν μέσω ημών ως εκπροσώπου της Αυτού Αγιότητος της υμετέρας Σεβασμιότητος, συγχαίροντες αυτή επί τη αναλήψει του υψηλού αξιώματος της προεδρίας του Ποντιφικού Συμβουλίου δια την προώθησιν της ενότητος των χριστιανών, ως και επί τη προσφάτω ανυψώσει αυτής εις το αξίωμα και την τιμήν του Καρδιναλίου. Εκτιμώντες μεγάλως την βαθείαν θεολογικήν κατάρτισιν και την ευγένειαν του χαρακτήρος της υμετέρας Σεβασμιότητος, ως και την προσήλωσιν αυτής εις την ιεράν υπόθεσιν της προωθήσεως της χριστιανικής ενότητος, προσβλέπομεν εις την συνεργασίαν υμών μετά του καθ’ημάς Οικουμενικού Πατριαρχείου δια την περαιτέρω σύσφιγξιν των αδελφικών σχέσεων μεταξύ των Εκκλησιών ημών, επ’αγαθώ της προωθήσεως της ενότητος, υπέρ της οποίας εδεήθη ο Κύριος εις τον Πατέρα Αυτού ολίγον προ του πάθους Του.

Μετά πολλής χαράς σημειούμεν ότι κατά το τρέχον έτος συνεπληρώθησαν πεντήκοντα έτη ζωής και δράσεως του Ποντιφικού Συμβουλίου δια την ενότητα των χριστιανών, του οποίου ηγείται ήδη η υμετέρα Σεβασμιότης. Η σκέψις ημών ανατρέχει προς τον αείμνηστον Πάπαν Ιωάννην τον ΚΓ , όστις εν έτει 1960 προέβη εις την ίδρυσιν του Συμβουλίου τούτου, αρχικώς υπό την μορφήν Γραμματείας, ομού μετά της συγκλήσεως της Β  Συνόδου του Βατικανού, ήτις δια θαρραλέων ιστορικών αποφάσεων ήνοιξε τον δρόμον δια την συμμετοχήν της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας εις την προσπάθειαν προς αποκατάστασιν της χριστιανικής ενότητος. Μεταξύ των καρπών της ιστορικής ταύτης πρωτοβουλίας του αειμνήστου Πάπα κυρίαρχον θέσιν κατέχει η ανάπτυξις αδελφικών σχέσεων μεταξύ της Ορθοδόξου και της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας, τας οποίας σχέσεις ενεκαινίασαν οι μεγάλοι εκκλησιαστικοί ηγέται, ο Πάπας Παύλος ο Ϛ’ και ο αοίδιμος προκάτοχος ημών Οικουμενικός Πατριάρχης Αθηναγόρας, εσυνέχισαν δε και ενίσχυσαν έτι περαιτέρω οι διάδοχοι αυτών Πάπας Ιωάννης Παύλος ο Β’ και ο Οικουμενικός Πατριάρχης Δημήτριος. Χάρις εις τας αόκνους προσπαθείας του υμετέρου Συμβουλίου δια την χριστιανικήν ενότητα, μάλιστα δε εκείνας των αειμνήστων πρωτοπόρων προέδρων αυτού Καρδιναλίων Augustino Bea και Johannes Willebrands, βοηθουμένων υπό ειδημόνων περί την ιστορίαν και την ζωήν των Ορθοδόξων Εκκλησιών, ως οι αείμνηστοι Επίσκοπος Pierre Duprey και Mgr Eleuterio Fortino, αι σχέσεις των Εκκλησιών ημών ανεπτύχθησαν έτι μάλλον δι  ἀμοιβαίου σεβασμού και αδελφικής αγάπης. Τας σχέσεις ταύτας εκαλλιέργησαν μετά της αυτής επιμελείας και οι προκάτοχοι της υμετέρας Σεβασμιότητος εν τη προεδρία του Συμβουλίου Καρδινάλιοι Edward Cassidy και Walter Kasper, συνεπικουρούμενοι υπό ικανών συνεργατών. Προς πάντας τους ανωτέρω εκφράζομεν τας θερμάς ευχαριστίας ημών δι  ὅσα εκοπίασαν υπέρ της αποκαταστάσεως της πλήρους κοινωνίας των Εκκλησιών ημών.

Εν τω πλαισίω των αδελφικών τούτων σχέσεων ήρξατο και διεξάγεται επί τριάκοντα ήδη έτη ο επίσημος θεολογικός διάλογος μεταξύ των Εκκλησιών ημών. Και τούτο, διότι η ενότης εν τη αγάπη εις ουδέν ωφελεί, εάν δεν είναι συγχρόνως και ενότης εν τη πίστει και τη αληθεία. Ούτως, «αληθεύοντες εν αγάπη», κατά την προτροπήν του Αποστόλου (Εφ. 4, 15), διεξάγομεν τον θεολογικόν τούτον διάλογον κατόπιν ομοφώνου αποφάσεως και πασών των Αυτοκεφάλων Ορθοδόξων Εκκλησιών προς εξέτασιν εν αγάπη και ειλικρινεία των τε ενούντων και των εισέτι διαιρούντων ημάς θεολογικών ζητημάτων, «μέχρι καταντήσωμεν οι πάντες εις την ενότητα της πίστεως», κατά την προτροπήν του ιδίου Αποστόλου (Εφ. 4, 13).

Την πορείαν του θεολογικού τούτου διαλόγου παρακολουθούντες μετ  ηὐξημένου ενδιαφέροντος και ημείς εκ του Οικουμενικού Πατριαρχείου προσευχόμεθα δια την ευόδωσιν αυτού, ιδία κατά την παρούσαν φάσιν, κατά την οποίαν συζητούνται ακανθώδη θέματα, γενόμενα κατά το παρελθόν αιτίαι οξειών αντιπαραθέσεων μεταξύ των ημετέρων Εκκλησιών.

Η πρόσφατος εν Βιέννη συνάντησις της ολομελείας της Επιτροπής του διαλόγου, υπό την συμπροεδρίαν της υμετέρας Σεβασμιότητος και του Ιερωτάτου αδελφού και συνεργού ημών Μητροπολίτου Περγάμου κυρίου Ιωάννου, κατέδειξε τας υφισταμένας δυσκολίας, αλλά και την πρόθεσιν και αποφασιστικότητα πάντων των μελών της Επιτροπής, όπως υπερβούν αυτάς και εν αγάπη, αλλά και πιστότητι προς την παραδοθείσαν ημίν εκ της πρώτης χιλιετίας πίστιν και ζωήν της Εκκλησίας, και χωρήσωμεν εις την επίλυσιν των υφισταμένων διαφορών.

Εορτάζοντες σήμερον την ιεράν μνήμην του Αγίου Αποστόλου Ανδρέου του Πρωτοκλήτου δεν είναι δυνατόν ειμή να έχωμεν την σκέψιν ημών εστραμμένην και προς τον αυτάδελφον αυτού Πέτρον τον Πρωτοκορυφαίον. Οι δύο ούτοι αδελφοί, συνδεόμενοι δια του εξ αίματος δεσμού, συνεδέθησαν προσέτι και δια του απείρως σπουδαιοτέρου δεσμού της μετά του Χριστού και εν τω Χριστώ κοινωνίας. Τον δεσμόν τούτον της εν Χριστώ κοινωνίας διετήρησαν αδιάσπαστον επί μίαν όλην χιλιετίαν και αι εκ του κηρύγματος και του μαρτυρίου των Αποστόλων τούτων προελθούσαι Εκκλησίαι, αι της Ρώμης και της Κωνσταντινουπόλεως, τον αυτόν δε δεσμόν κοινωνίας οφείλομεν να ανακτήσωμεν και πάλιν, δια να αποδειχθώμεν άξιοι συνεχισταί της παρακαταθήκης των.

Εις την αναγνωσθείσαν κατά την σημερινήν Θείαν Λειτουργίαν ευαγγελικήν περικοπήν ηκούσαμεν ότι ο Ανδρέας γνωρίσας προσωπικώς τον Χριστόν σπεύδει να γνωρίση Αυτόν και εις τον Πέτρον. Το αυτό πράττει και ο Φίλιππος προς τον Ναθαναήλ, και ούτως ο κύκλος των μετά του Χριστού κοινωνούντων διευρύνεται έως ου δια του αποστολικού κηρύγματος επεκταθή εις πάντας τους ανθρώπους. Η Εκκλησία του Χριστού αποδεικνύεται τοιουτοτρόπως «αποστολική», μεταδίδουσα τον Χριστόν από γενεάς εις γενεάν και από τόπου εις τόπον «ίνα ο κόσμος πιστεύση» (Ιω. 17, 21) εις Αυτόν ως λυτρωτήν και σωτήρα.

Ο κόσμος και σήμερον αναζητεί σωτηρίαν και λύτρωσιν, ευρισκόμενος προ ποικίλων αδιεξόδων. Αλλ  οἱ κηρύττοντες τον Χριστόν κεχωρισμένοι απ  ἀλλήλων αδυνατούν να πείσουν τον κόσμον ότι «ευρήκαμεν τον Μεσσίαν, ο εστι μεθερμηνευόμενον Χριστός» (Ιω. 1, 42). Πιστοί εις το γνήσιον και  ακραιφνές κήρυγμα των Αποστόλων καλούμεθα «εν ενί στόματι και μια καρδία» να μεταφέρωμεν αυτό εις τον σύγχρονον κόσμον, ενωτιζόμενοι τας αγωνίας του και εγκύπτοντες εν αγάπη εις τα προβλήματά του.

Δια των σκέψεων τούτων υποδεχόμεθα υμάς, τους εκπροσώπους της πρεσβυτέρας Ρώμης, εν τω μέσω ημών εν αγάπη και τιμή, ευχαριστούντες και αύθις υμίν τε και τω αποστείλαντι υμάς Αγιωτάτω αδελφώ δια «τον κόπον της αγάπης» (Α’Θεσ. 1, 3) τον οδηγήσαντα τα βήματα υμών ενταύθα.
«Τω δε Θεώ και Πατρί ημών η δόξα εις τους αιώνας των αιώνων. Αμήν». 

Την αντιπροσωπεία της Εκκλησίας της Ρώμης αποτελούσαν ο Καρδινάλιος Kurt Koch, νέος Πρόεδρος του Ποντιφηκού Συμβουλίου δια την προώθησιν της ενότητος των Χριστιανών, ο Αρχιεπίσκοπος Antonio Lucibello, Νούντσιος του Βατικανού στην Αγκύρα, ο Επίσκοπος Brian Farrell, Γραμματέας του Συμβουλίου και ο π.Andrea Palmieri, στέλεχος του ίδιου Συμβουλίου.