سنگواره
دکتر انوشیروان لطفعلی کنی، عضو هیأت علمی گروه زمین شناسی، حوضه های رسوبی و نفت
بازماندهها، نشانهها و یا نقوش موجودات زنده گذشته را که در پوسته زمین حفظ شده و شواهد مستقیمی از زندگی پیش از تاریخ را در اختیار میگذارند، سنگواره (فسیل) گویند؛ و شاخهای از علم که به مطالعه سنگوارهها میپردازد، دیرینشناسی (پالئونتولوژی) نام دارد. درحقیقت دیرینشناسی گذرگاهی بین زیستشناسی و زمینشناسی محسوب میشود، زیرا شناخت بقایای موجودات گذشته نیازمند اطلاعات زیستشناسی، و بررسی پیشینه تاریخی آنها مبتنی بر اصول زمینشناسی است. دیرینشناسان با مطالعه سنگوارهها قادرند خط سیر تکامل زندگی و زیستگاههای زمین را از دیرباز، تا تنوع بیاندازه کنونی ترسیم کنند.
عمر زمین در حدود 4.6 میلیارد سال است و قدیمیترین سنگوارههای شناخته شده متعلق به نوعی جلبک، 3.5 میلیارد سال قدمت دارند. شواهد و نشانههای اولین جانوران نیز در سنگهای رسوبی با سن بین 650 تا 750 میلیون سال پیش یافت شده است.
تاریخ تکاملی گروههای مختلف سنگوارهای بهاندازه کافی شناخته شده است و اطلاعات مربوط میتواند در مطالعات تفصیلی از قبیل تعیین سن نسبی سنگهای زمین و بازساری محیطهای گذشته بهکار رود.